78 rocznica Zbrodni Katyńskiej. Mord NKWD

3 kwietnia 1940 roku, władze sowieckie, na podstawie decyzji zatwierdzonej przez Józefa Stalina 5 marca 1940 roku, rozpoczęły likwidację polskich jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie. Tego dnia ruszyły pierwsze transporty śmierci z Kozielska do Katynia.

Rozpoczęła się zbrodnia katyńska, której dokonano w Katyniu, Charkowie oraz Miednoje. NKWD wymordowało wówczas blisko 22 tysiące obywateli polskich, wziętych do niewoli po agresji ZSRR na Polskę. Jeńców zgładzano strzałem w tył głowy. Egzekucje trwały od kwietnia do maja 1940 roku.

W kwietniu 1990 roku rząd Rosji przyznał publicznie, że zbrodnia, ujawniona przez Niemców w kwietniu 1943 roku, została popełniona przez stalinowskie służby specjalne.

W wielu miastach Polski od kilku lat organizowane są obchody rocznicy Zbrodni Katyńskiej w formie Marszu Cieni. W Wolsztynie blisko 100 rekonstruktorów z całej Polski w historycznych mundurach przygotowuje inscenizację ostatniego etapu Golgoty Wschodu. Podczas rekonstrukcji oficerowie są przewożeni wagonami kolejowymi na miejsce kaźni – stację Gniezdowo, gdzie zostaje przedstawiona symboliczna scena mordu – rozładunek jeńców i śmierć strzałem w tył głowy.

O początkach i idei Marszu Katyńskiego mówi Tomasz Karasiński, główny organizator i pomysłodawca:

„Zaczęło się osiem lat temu, choć o sposobie upamiętnienia Zbrodni Katyńskiej myśleliśmy już wcześniej. Jak przy każdym tego typu projekcie zastanawialiśmy się, jak w godny sposób przypomnieć o tej potwornej zbrodni popełnionej na Polskim Narodzie. Pomysł właściwie był tylko jeden – milczący marsz, którego przesłaniem będzie hasło »Nie zapominajcie o nas«, a poszczególne jego elementy będą przypominać o golgocie narodu. Pierwszy Katyński Marsz Cieni symbolicznie rozpoczęliśmy na warszawskiej Pradze przy tzw. pomniku »Czterech Śpiących« i przy Cerkwi. Zostały tam odegrane przez rekonstruktorów w niemieckich i sowieckich mundurach sceny IV Rozbioru Polski. Nie spotkało się to jednak z przychylnością duchownych prawosławnych i już od następnego roku marsze zaczęły ruszać spod Muzeum Wojska Polskiego. Od samego początku brało w nich udział ponad 100 rekonstruktorów z całej Polski i były wzbogacane o dodatkowe elementy mające przypomnieć o ofierze, jaką złożyła polska inteligencja. Na postojach, które my nazywamy »drogą krzyżową«, są czytane listy znalezione w dołach katyńskich, przypominamy poszczególne postaci oficerów, w tym bardzo często nam bliskie poprzez więzy rodzinne. Staramy się przypominać wydarzenia związane z życiem w obozach, tak duchowym jak i codziennym”.

IAR/IPN/ho